Dominik Pierzchlewicz, Kuba Zajusz i Tomasz Bachórz za projekt „SUBTILITAS” zdobyli tegoroczną Grand Prix konkursu KOŁO „Projekt Łazienki” oraz nagroda specjalną za najlepiej zaprojektowaną toaletę publiczną zgodną z zasadami projektowania uniwersalnego. Jak pracowali nad swoja koncepcją? Opowiadają w rozmowie z Design/Biznes.
Arkadiusz Kaczanowski: Jak wyglądał Wasz proces przygotowań do przygotowania projektu?
Dominik Pierzchlewicz, Kuba Zajusz i Tomasz Bachórz : Decyzję o udziale w konkursie podjęliśmy stosunkowo późno, co wymusiło na nas sprawną organizację samego procesu projektowego i utrzymanie konsekwencji, w celu dopilnowania terminu. Prace rozpoczęliśmy od szeroko zakrojonych analiz m.in.: krajobrazowej, historycznej, przyrodniczej, ostatecznie skupiając najwięcej uwagi na najbliższym kontekście i uniwersalnych, ważnych dla nas wartościach architektonicznych. Po długich dyskusjach i wypracowaniu wniosków, rozpoczęliśmy etap pracy na modelu fizycznym i dalsze rozmowy popierane szkicami. W naszej opinii to ponadczasowy element warsztatu architekta, który wymaga dodatkowego zaangażowania i czasu, lecz jest wyjątkowo ważny w perspektywie procesu projektowego. Mając określoną ideę i obrane kierunki poszukiwaliśmy sposobu podania projektu, który przedstawi go przejrzyście i estetycznie. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że mimo podziału prac, który na pewnym etapie staje się koniecznością, każdy fragment koncepcji od jej fundamentalnych założeń, po kwestie drobiazgowe takie jak dobór fontu podpisów pod rysunkami, poddawany był czynnej dyskusji, przez co każdy z nas silnie związany jest ze wszystkimi aspektami projektu. Płynna, otwarta komunikacja z dozą dystansu była podstawą do pracy w grupie.
Co było dla Was największym wyzwaniem?
Wysoka ranga miejsca, w którym ma powstać projekt. Kontekst historyczny i przyrodniczy o tak dużym znaczeniu, jednocześnie skłaniał do pokory i wymagał odwagi. Szukając języka wyrazu wyszliśmy od idei budowanej wokół Subtilitas – łacińskiego słowa o szerokim spektrum tłumaczeń, które naszym zdaniem pokrywa się praktycznie całkowicie z zamiarami projektowymi. Lekka precyzja, która przy oszczędności zbędnych środków wyrazu komplementuje zastany kontekst. Projekt to nie tylko geometria, historycznie silny kontekst miejsca wymaga obiektu, który z jednej strony prowadzić będzie współczesny formalny dialog z otoczeniem, a z drugiej będzie jedynie efemeryczną interwencją architektoniczną, pozostającą w cieniu historycznych zabudowań i otaczającej przyrody, ustalenie środka ciężkości między tymi dwoma biegunami było jednym z największych wyzwań.
Z jakiego rozwiązania w projekcie jesteście dumni?
Mamy wrażenie, że udało nam się stworzyć spójny i czytelny koncept, który odpowiada na potrzeby różnych grup użytkowników, wpisuje się w kontekst i jest możliwie racjonalny.
Cieszy nas także, że odczytano i doceniono proste, jednocześnie ważne i bardzo efektywne decyzje projektowe, nie tylko formalne czy estetyczne, ale również techniczne takie jak ograniczenie funkcji budynku do parteru i mało inwazyjne punktowe fundamentowanie.
Przygotowując się do projektu na pewno analizowaliście to jak dziś wyglądają toalety publiczne. Czego według Was najbardziej brakuje w takich przestrzeniach?
Paradoksalnie najbardziej brakuje samych obiektów tego typu, mimo że to funkcja która stanowi podstawowy element zaplecza przestrzeni publicznych. Niestety istniejące toalety publiczne nie zawsze zaprojektowane są w sposób wystarczający i odpowiadający wymaganiom czasów i użytkownika. Pomijając kwestie często niskiej jakości rozwiązań przestrzennych, materiałowych i sprzętowych, wiele publicznych ustępów nie jest w pełni dostosowane do potrzeb osób różnych płci czy o różnym stopniu sprawności. Projektowanie uniwersalne wymaga odłożenia wzorców statystycznych użytkowników na bok i spojrzenia na przestrzeń publiczną i jej użytkowanie przez pryzmat jak najszerszego przeglądu społeczeństwa, osób słabo widzących i niewidomych, obcokrajowców i osób niepiśmiennych, osób starszych, czy też z perspektywy dziecka, dla którego barierą może się okazać sposób oznakowania pomieszczeń toalet czy wysokość urządzeń.